معنی فهم و درک

شعور،ادراک

شعور

واضح، مفهوم، ادراک پذیر

مشاعر

درک و دریافت، شعور

درک، دریافت، شعور

قوه فهم، ته دوزخ، حس

درک کردن، دریافتن، (اِمص.) درک، دریافت، (اِ.) نیروی فهم و ادراک، جمع افهام. [خوانش: (فَ هْ) [ع.] (مص م.)]

درک. [دَ] (ع مص) دریافتن. (غیاث) (آنندراج). ادارک. بدون فاصله بجا آوردن. (ناظم الاطباء). دریافت. اندریافت. فهم. دریافتگی. (یادداشت مرحوم دهخدا): اندرآن حکمت است ایزدی... مر خلق روی زمین را که درک مردمان از دریافتن آن عاجز است. (تاریخ بیهقی). || فرا رسیدن و رسیدن و پیوستن. (ناظم الاطباء).

درک. [دَ رَ] (اِخ) کوهی است از کوههای بربر در خاور زمین، در این مکان قبائل و شهرها و قرای چندی است. (از معجم البلدان).

درک. [دَ] (اِخ) شهری است از حدود مکران به ناحیت سند و از وی پانیذ خیزد. (حدود العالم). شهری است در مکران در سه منزلی قربون و سه منزلی راسک. (از معجم البلدان).

فهم. [ف َ] (ع مص) دانستن و به دل دریافتن. (منتهی الارب). فهامه. فهامیه. (اقرب الموارد). || (اِمص) دریافت. || قوه ٔ دریافت. قوه ٔ اندریافت. ج، افهام. (فرهنگ فارسی معین). تصور شی ٔ از لفظ مخاطب. (اقرب الموارد):
هرگز نرسد فهم تو در این خط
هرچند در او بنگری به سودا.
ناصرخسرو.
مقدار دانش و فهم خویش معلوم ِ رای پادشاه گردانند. (کلیله و دمنه). نفاذ کارها با اهل بصر وفهم تواند بود. (کلیله و دمنه). بر مردمان واجبست که در کسب علم کوشند و فهم در آن معتبر دارند. (کلیله و دمنه). و بحقیقت بباید دانست که فایده در فهم است نه در حفظ. (کلیله و دمنه).
غیر فهم و جان که در گاو و خر است
آدمی را عقل و جان دیگر است.
مولوی.
کس ز کوه و سنگ عقل و دل نجَست
فهم و ضبط نکته ای مشکل نبست.
مولوی.
فهم و فراست و عقل و کیاستی زایدالوصف داشت. (گلستان).
سعدی از آنجا که فهم اوست سخن گفت
ورنه کمال تو وهم کی رسد آنجا؟
سعدی.
کیت فهم بودی نشیب و فراز
گر این در نکردی به روی تو باز.
سعدی.
- ادافهم، آنکه معنی حرکات و اطوار و رفتار را دریابد:
هرچه در خاطر عاشق گذرد میدانی
خوش ادافهم و ادایاب و ادادان شده ای.
صائب.
- تیزفهم، آنکه زود و تند دریابد. فهیم.
- زودفهم، تیزفهم. فهیم.
- سخن فهم، سخن شناس. که معنی سخن را نیک دریابد:
صائب اگر به یار سخن فهم میرسید
میشد جهان پر از غزل عاشقانه اش.
صائب.
- نافهم، آنکه نمی فهمد. مقابل فهیم. رجوع به نافهم شود.
- نفهم، نافهم. رجوع به نافهم شود.
ترکیب های دیگر:
- فهماندن. فهمانده. فهماننده. فهمانیدن. فهم داشتن. فهم کردن. فهمی. فهمیدن. فهمیده. رجوع به هر یک از این کلمات شود.

فهم. [ف َ هَِ] (ع ص) مرد زودفهم و دانا. (منتهی الارب) (از اقرب الموارد).

ته دوزخ، ته دریا دریافتن، بجا آوردن و فهم دریافتن دریافت اشکوب دوزخ تک دوزخ (واژه ی درک و دزک برابر با دستارچه پارسی است) ‎ (مصدر) در یافتن اندر یافتن پی بردن در رسیدن، (اسم) در یافت اندر یافت. (اسم) نهایت گودی چیزی مانند ته دریا و غیره، ته دوزخ ته جهنم. یا درک رسفل پایه زیرین، ته دوزخ. یا به درک بجهنم در دوزخ (بهنگام عدم رضایت و ناخشنودی از امری و خبری گویند) یا به درک رفتن (واصل شدن) بجهنم فرو رفتن مردن (دشنام است) .

تخته ی تقسیم آب، محل تقسیم آب، درک، باداباد

355